အိမ်ထောင်ရေး။ Kipsigis များသည် များပြားလှသည်။ သို့သော်လည်း လူများသည် ဒေသစီးပွားရေးအတွင်း ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုများကို ဆက်လက်ထိန်းညှိနေသောကြောင့် မယားအများယူမှုနှုန်းများ ကျဆင်းလာနိုင်သည်။ မယားအများယူခြင်းကိုဆန့်ကျင်သည့် ခရစ်ယာန်တင်းကျပ်မှုများသည်လည်း Kipsigis များစွာအတွက် အိမ်ထောင်ရေးပုံစံများကို လွှမ်းမိုးပါသည်။ သတို့သမီး စည်းစိမ်ဥစ္စာ ပေးချေရာတွင် တိရစ္ဆာန်နှင့် ငွေသား ပါဝင်သည်။ လင်မယားချင်း ဝေးကွာနေလျှင် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်ဟု Kipsigis ကပြောသော်လည်း ကုန်ကျစရိတ်များလာခြင်းနှင့် မြေရှားပါးလာခြင်းက အများစုအတွက် ထိုသို့သောအစီအစဉ်များကို လက်တွေ့မလုပ်ဆောင်နိုင်ပေ။ အမျိုးသားများသည် အိမ်တစ်အိမ်စီတွင် စတော့ရှယ်ယာများ ထောက်ပံ့ပေးရန် မျှော်လင့်ထားသောကြောင့် ဇနီးသည်တစ်ဦးစီသည် သားသမီးများကို ကျွေးမွေးရန်အတွက် နွားများမွေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ နှစ်တွေကြာလာတာနဲ့အမျှ အမျိုးသမီးတွေဟာ သူတို့ရဲ့သမီးတွေရဲ့ လက်ထပ်ထိမ်းမြားမှုကနေ သတို့သမီး စည်းစိမ်ခံနွားတွေ ပါ၀င်လာခဲ့တဲ့ ဒီနွားတွေကို သီးသန့်စိတ်ဝင်စားလာကြပါတယ်။ အမျိုးသမီးတစ်ဦးတွင် သားမရှိပါက အခြားအမျိုးသမီးတစ်ဦးနှင့် လက်ထပ်ရန် ဤနွားအချို့ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ စည်းဝေးကြီးအရ၊ သူမသည် နွားတစ်ကောင်ပေးချေခြင်းဖြင့် အဆင့်အတန်းကို အသိအမှတ်ပြုသည့် သူမ၏ "ဇနီး၏" အဓိကချစ်သူကို ရွေးချယ်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့သော အိမ်ထောင်များမှ မွေးဖွားလာသော ကလေးများသည် နွားလှူသူ၏ ခင်ပွန်း၏ မျိုးနွယ်စု အမှတ်အသားကို ယူကြသည်။ လင်နဲ့မယား နှစ်ပေါင်းများစွာ ကွဲကွာသွားတဲ့ ကိစ္စတွေမှာတောင် ကွာရှင်းပြတ်စဲမှုဟာ အလွန်ရှားပါတယ်။

ပြည်တွင်းယူနစ်။ အိမ်ထောင်ရှင်အမျိုးသမီးတိုင်း ချက်ပြုတ်ပြီးရင် သားသမီးတွေ အိပ်ရာက ကိုယ့်အိမ်ကို စောင့်ရှောက်တယ်။ ယောက်ျားတစ်ယောက်ရဲ့ မိသားစုက ရင့်ကျက်လာတာနဲ့အမျှ သူ့သမီးတွေ အပျိုမပေါက်ခင်မှာ သေချာပေါက် အနီးနားမှာ သူ့အိမ်ဆောက်မယ်။ အစပြုပြီးသည်နှင့် လူငယ်များသည် သီးခြားအိပ်စက်ရန် ရွှေ့ကြသည်။ပင်မမိသားစု ခြံဝင်းနှင့် အနည်းငယ်ဝေးသော ရပ်ကွက်။ လယ်မလုပ်မီ အိမ်ထောင်ကျသော သက်ကြီးရွယ်အိုများကို ခွဲ၍ ၎င်းတို့၏ မိသားစုများအတွက် သီးခြား ပေါင်းစည်းတည်ဆောက်သည်။ အိမ်ထောင်စုတစ်ခုစီသည် အတော်လေး ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ မိသားစုယူနစ်တစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်သည်။

အမွေ။ လူသည် သေလုမျောပါးဖြစ်သောအခါတွင်၊ မိမိသားတို့ကို စည်းဝေးစေပြီး၊ ဤခေတ်တွင် အချို့သော လယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုများ ပါဝင်နိုင်သည့် သူ၏ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ညွှန်ကြားရန် ထုံးစံက အမိန့်ပေးသည်။ ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် သို့မဟုတ် စိတ်ရှည်စွာ ပြုစုပျိုးထောင်ခြင်းဖြင့် ရရှိသော တိရစ္ဆာန်များကို သူ၏သားများအားလုံးတွင် အညီအမျှ ခွဲဝေပေးပါသည်။ သတို့သမီး စည်းစိမ်ဥစ္စာ နွားများကိုမူ အိမ်ထောင်သည် သမီးများ ထွက်ခွာသွားသော အိမ်ထောင်စုများနှင့် တွဲထားသောကြောင့် အိမ်အသီးသီးမှ ညီအစ်ကိုများ အမွေဆက်ခံသော နွားအရေအတွက် အနည်းအများ ကံမကောင်းနိုင်ပေ။ တိုးချဲ့မိသားစုများသည် လယ်ယာတစ်ခုအား သိမ်းပိုက်သည့်ကိစ္စများတွင် အိမ်ထောင်စုတစ်ခုစီသည် မြေယာဝေစုကို အညီအမျှရရှိကြပြီး အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ အိမ်တစ်အိမ်စီ၏သားတို့ကြား အညီအမျှ ခွဲဝေပေးမည်ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားတစ်ဦးတွင် လယ်ယာတစ်ခုထက်ပိုပါက၊ တစ်ခုစီကို ထိုခြံတွင်နေထိုင်သော အိမ်ထောင်စုဝင်များက သီးသန့်ခွဲဝေပေးမည့် သီးခြားအိမ်ခြံမြေတစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူမည်ဖြစ်သည်။

လူမှုဆက်ဆံရေး။ ကလေးသူငယ်များအား ကျွေးမွေးပြုစုခြင်း၊ ကျွေးမွေးခြင်း၊ ၀တ်စားဆင်ယင်ခြင်း၊ ရေချိုးခြင်း၊ အမျိုးသမီးများ စောင့်ရှောက်ခြင်းခံရသည်။ ဖခင်များသည် သားသမီးများကို စိတ်အားထက်သန်စွာ စိတ်ဝင်စားကြသော်လည်း ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုနှင့် ချစ်ခင်ကြင်နာမှုကို ယေဘုယျအားဖြင့် တားမြစ်ထားသည်။ စည်းကမ်းအတိုင်း၊ ငယ်ရွယ်သောမိန်းကလေးများကိုအိမ်ထောင်စုပေးသည်။အစ်ကိုတို့ထက် အသက်ငယ်တဲ့အရွယ်မှာ အိမ်မှုကိစ္စတွေ လုပ်တယ်။ အပျိုဖော်ဝင်ပြီး မကြာမီတွင် ကျောင်းပြက္ခဒိန်တွင် တစ်လတာ အနားယူချိန်နှင့် တိုက်ဆိုင်သည့် ယောက်ျားလေးများနှင့် မိန်းကလေးများသည် သီးခြားစတင်လုပ်ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်ကြသည်။ ယောက်ျားလေးတွေမှာ အရေဖျားလှီးပြီး မိန်းကလေးတွေက clitoris နဲ့ labia အစိတ်အပိုင်းတွေကို ဖယ်ထားကြပါတယ်။ ယောက်ျားလေးများသည် ကလေးဆန်သော အရာများနှင့် ကလေးဆန်သော အပြုအမူတို့မှ ဆင်းသက်လာမှုကို ကိုယ်စားပြုသည့် ascetic bearing ဖြင့် စတင်ရာမှ ပြန်လာကြသည်။ သူတို့သည် ၎င်းတို့၏မိခင်၊ ညီအစ်မများနှင့် ဝေးကွာနေရန် မျှော်လင့်ထားပြီး ၎င်းတို့ကို လေးလေးစားစားဆက်ဆံသည်။ မိန်းကလေးများသည် မကြာမီ အိမ်ထောင်ပြုတော့မည်ဟု မျှော်လင့်ထားသဖြင့် အစမှပြန်စကာ ယနေ့ခေတ်တွင် ၎င်းတို့၏ပညာရေးအတွက် တားဆီးခံရလေ့ရှိသည့် အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ အချို့သော ပရိုတက်စတင့်ဂိုဏ်းဝင် Kipsigis သည် ၎င်းတို့၏သမီးများကို စတင်တည်ထောင်ရန်အတွက် မစေလွှတ်ပါ။ အချို့က သူတို့၏သားများအတွက် "ခရစ်ယာန်" ဗားရှင်းကို တီထွင်ကြသည်။