လူမှုအဖွဲ့အစည်း။ အရှည်အိမ်တစ်ခုစီသည် bilik တစ်ခုစီဖြစ်သောကြောင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရယူနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အစဉ်အလာအားဖြင့် အိမ်တစ်အိမ်စီ၏ အူတိုင်သည် တည်ထောင်သူ၏ သားစဉ်မြေးဆက်များ အုပ်စုဖြစ်သည်။ မြစ်တစ်စင်းတည်းရှိ သို့မဟုတ် တူညီသောဒေသရှိ အိမ်များသည် အများအားဖြင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ကြပြီး အချင်းချင်းလက်ထပ်ခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ နယ်မြေများဘက်သို့ အတူတကွ ဝင်ရောက်စီးနင်းခြင်းနှင့် အငြင်းပွားမှုများကို ငြိမ်းချမ်းသောနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းကြသည်။ Iban သည် အခြားသော မဟာမိတ်အဖွဲ့များနှင့် ခွဲခြားသိမြင်ခဲ့သော အဆိုပါမဟာမိတ်များမှ ဆင်းသက်လာသော ဒေသဆိုင်ရာဝါဒသည် ခေတ်သစ်ပြည်နယ်နိုင်ငံရေးတွင် ဆက်လက်တည်ရှိနေပါသည်။ အခြေခံအားဖြင့် သာတူညီမျှရှိသော၊ Iban သည် ၎င်းတို့အကြား ကာလကြာရှည်စွာ အဆင့်အတန်းခွဲခြားမှုများကို သတိပြုမိပြီး၊ raja berani (ချမ်းသာပြီး ရဲရင့်သူ)၊ mensia saribu (သာမန်များ) နှင့် ulun (ကျွန်)။ ဂုဏ်ဒြပ်သည် ပထမအဆင့်၏ သားစဉ်မြေးဆက်သို့ တိုးတတ်သေးသည်၊ တတိယအဆင့်၏သားမြေးများကို အထင်အမြင်သေး၏။

နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်း။ ဗြိတိန်စွန့်စားသူ James Brooke မရောက်မီတွင် အမြဲတမ်းခေါင်းဆောင်များ မရှိခဲ့သော်လည်း အိမ်တစ်အိမ်ချင်းစီ၏ ကိစ္စများကို မိသားစုခေါင်းဆောင်များ၏ ညှိနှိုင်းမှုဖြင့် ညွှန်ကြားခဲ့သည်။ သြဇာအာဏာရှိသူများတွင် ကျော်ကြားသော စစ်သည်များ၊ ဘားဒ်များ၊ သြဂတ်စ်များနှင့် အခြားသော အထူးကျွမ်းကျင်သူများ ပါဝင်သည်။ Sarawak မှ Rajah ဖြစ်လာသော Brooke နှင့် သူ၏တူ Charles Johnson တို့သည် နိုင်ငံရေးရာထူးများ—ခေါင်းဆောင် ( tuai rumah )၊ ဒေသဆိုင်ရာအကြီးအကဲ ( penghulu ) ၊ အဓိကအကြီးအကဲ ( temenggong )—အထူးသဖြင့်ရည်ရွယ်ချက်များအတွက် အုပ်ချုပ်ရေးထိန်းချုပ်မှုအတွက် Iban လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းရန်အခွန်ကောက်ခံခြင်းနှင့် ခေါင်းအမဲလိုက်ခြင်းတို့ကို နှိမ်နင်းခြင်း၊ အမြဲတမ်းနိုင်ငံရေးရာထူးများဖန်တီးခြင်းနှင့် 1960 ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင်နိုင်ငံရေးပါတီများတည်ထောင်ခြင်းသည် Iban ကိုနက်နဲစွာပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။

လူမှုထိန်းချုပ်မှု။ Iban သည် လူမှုရေးထိန်းချုပ်မှုဆိုင်ရာ ဗျူဟာသုံးရပ်ကို အသုံးပြုသည်။ ပထမအချက်မှာ ငယ်စဉ်ကပင် ပဋိပက္ခကို ရှောင်ရှားရန် သင်ကြားပေးခဲ့ပြီး အများစုအတွက် ၎င်းကို တားဆီးရန် ကြိုးပမ်းမှုတိုင်းကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဒုတိယ၊ မြောက်မြားစွာသော တားမြစ်ချက်များကို ဂရုတစိုက်ကြည့်ရှုကြောင်း သေချာစေသော မြောက်မြားစွာသော ဝိညာဉ်များ တည်ရှိမှုအကြောင်း ဇာတ်လမ်းနှင့် ပြဇာတ်များဖြင့် သင်ကြားပေးပါသည်။ အချို့သော ဝိညာဉ်များသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် စိတ်ပါဝင်စားကြပြီး အချို့က ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပဋိပက္ခများအတွက် တာဝန်ရှိသည်။ ဤနည်းများဖြင့် သာမန်ဘဝ၏ ဖိစီးမှုများနှင့် ပဋိပက္ခများ၊ အထူးသဖြင့် ရှည်လျားသောအိမ်ရှိဘဝ၊ အခြားသူများ၏ အသံနှင့် အဆက်မပြတ်မြင်နေရသော တင်းမာမှုများနှင့် ပဋိပက္ခများသည် ဝိညာဉ်များထံ ရွှေ့ပြောင်းသွားကြသည်။ တတိယအချက်မှာ တစ်အိမ်တည်းသားတို့ကြား အငြင်းပွားမှုကို ရွာသူကြီးကြားသည်၊ တိုင်းမှူးသည် မတူညီသောအိမ်စုဝင်များကြား အငြင်းပွားမှုများကို ကြားသိရပြီး တိုင်းမှူးနှင့် တိုင်းမှူးများ မဖြေရှင်းနိုင်သော အငြင်းပွားမှုများကို အစိုးရအရာရှိများက ကြားသည်။

ပဋိပက္ခ။ Iban အကြား ပဋိပက္ခဖြစ်စေသော အဓိကအကြောင်းရင်းများမှာ အစဉ်အလာအားဖြင့် မြေယာနယ်နိမိတ်၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ မဖွယ်မရာပြုမှုများနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ရန်စမှုများကြောင့်ဖြစ်သည်။ Iban သည် မာနကြီးပြီး လူတစ်ဦး သို့မဟုတ် ပစ္စည်းဥစ္စာများကို စော်ကားခြင်းကို သည်းမခံနိုင်ပါ။ Iban နှင့် Iban မဟုတ်သူများကြား ပဋိပက္ခဖြစ်ရခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းအရင်းမှာ အထူးသဖြင့် Iban ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သော အခြားမျိုးနွယ်စုများ၊အဖြစ်ထွန်းဆုံးမြေကို ထိန်းချုပ်ခဲ့သည်။ နှစ်ဆယ်ရာစု၏ ပထမဆယ်စုနှစ်နှစ်နှောင်းပိုင်းအထိ၊ အထက်ပိုင်း Rejang ရှိ Iban နှင့် Kayan အကြား ပဋိပက္ခသည် ဒုတိယရဂ်ျအား ပြစ်ဒဏ်ခတ်သောစူးစမ်းလေ့လာရေးခရီးစေလွှတ်ရန်နှင့် Iban အား Balleh မြစ်မှ အတင်းအကျပ်မောင်းထုတ်ရန် လိုအပ်လောက်အောင်ပြင်းထန်ခဲ့သည်။