مذهبي عقيدا. ٻڌمت، هندومت، ۽ مقامي عقيدا گڏجي رهن ٿا ۽ نيون نسلن ۾ مليا آهن. ٻڌ ڌرم جو مکيه روپ هتي آهي مهايانا يا وڏي گاڏي ”رستو“، جنهن ۾ تانترڪي ۽ باطني وجريانا، هيرا، يا ٿيندربولٽ ”رستو“ سڀ کان وڌيڪ سمجهي وڃي ٿو. Theravada ٻڌمت ايترو مشهور نه آهي پر تازو سالن ۾ هڪ اعتدال پسند ٻيهر پيدا ٿيو آهي. هندومت ڪيترن ئي صدين تائين مضبوط پٺڀرائي مان فائدو ورتو آهي. شيو، وشنو ۽ لاڳاپيل برهمڻ ديوتا جو احترام ڪيو وڃي ٿو، پر ان کان وڌيڪ خصوصيت مختلف ديوين جي پوڄا آهي، جن کي خالي اصطلاحن سان سڏيو وڃي ٿو جهڙوڪ ماتريڪا، ديوي، اجيما، ۽ ما. ديگو ديا جي رسمن ۾ مقامي عناصر ڏٺا وڃن ٿا، byāncā nakegu (چانورن جي پوک کان پوءِ ڏيڏر کي کارائڻ)، مافوق الفطرت بابت عقيدا، ۽ ٻيون ڪيتريون ئي رسمون. نيوار ڀوتن جي وجود ۾ يقين رکن ٿا ( لک )، مئل جا بدڪار روح ( پريت، اگاتي)، ڀوت (ڀٽ، ڪڪڙني)، بڇڙا روح. ( khyā)، ۽ witches ( boksi). دفن ڪرڻ جا ميدان، چورس روڊ، پاڻي يا نيڪال سان لاڳاپيل هنڌ ۽ وڏا پٿر انهن جي پسنديده شڪاري جايون آهن. منتر ۽ پرساد پادرين ۽ ٻين عملين طرفان استعمال ڪيا ويندا آهن انهن کي ڪنٽرول ڪرڻ ۽ انهن جي توفيق لاءِ.

مذهبي عمل ڪندڙ. گوڀاجو ۽ برهمڻ، ٻڌ ڌرم ۽ هندو پادرين، ترتيبوار؛ اهي شادي شده گهر وارا آهن، جيئنصرف Theravada monks celibate آهن. ٻڌ ڌرم ۽ هندو پادرين گهرن جي رسمن، تہوارن ۽ ٻين رسمن تي ڪم ڪن ٿا. تانترڪ پادرين يا اڪاجو (ڪرماچاري)، جنازي جي پادرين يا ٽيني (سيواچاريا)، ۽ ڀا کي هيٺيون درجو ڏنو ويو آهي. نجومي به ڪن هنڌن تي جنازي سان جڙيل آهن. ڪجهه علائقن ۾، خُسه (تندوڪر) نائين ذات کي سندن گهريلو پادرين جي حيثيت ۾ خدمت ڪندا آهن.

تقريبون. زندگيءَ جون مکيه رسمون ھي آھن: ڄمڻ کان پوءِ جون رسمون ( macā bu benkegu, jankwa, etc.); شروعات جا ٻه مرحلا ( bwaskhā and bare chuyegu or kaytā pūjū ڇوڪرن لاءِ؛ ihi ۽ bārā tayegu لاءِ ڇوڪريون)؛ شادي جون تقريبون؛ پراڻي دور جون تقريبون ( Buddha jankwa ) ; جنازي ۽ پوسٽ مارٽوري جون رسمون. اتي چاليهه يا ان کان وڌيڪ ڪئلينڊر جون رسمون ۽ تہوار آهن جيڪي هڪ ئي علائقي ۾ رائج آهن. ڪجھ، جيئن ته gathāmuga (ghantakarna ) , mohani dasai, swanti, and tihar, سڀني علائقن ۾ عام آھن، پر ٻيا ڪيترائي تہوار مقامي آھن. خيرات ڏيڻ هڪ اهم مذهبي عمل آهي، جنهن مان ٻڌ ڌرم ساميڪ سڀ کان وڌيڪ تہوار آهي. هڪ سال اندر ورجايل رسمون آهن. Nitya pūjā (روزاني ديوتائن جي پوڄا)، sãlhu bhway (هر مهيني جي پهرين ڏينهن تي عيد) ۽ منگلبار ورتا (اڱارو روزو) مثال آهن. اهڙيون رسمون به آهن جن جي تاريخ مقرر نه آهي، جيڪي ادا ڪيون وڃن ٿيونصرف جڏهن ضروري هجي يا تجويز ڪيل هجي.

آرٽس. فن تعمير ۽ مجسمه سازيءَ ۾ نيور جي فني صلاحيت نمايان آهي. هندستاني روايتن کان متاثر ٿي، محلات، مندر، خانقاه، اسٽوپا، چشما، ۽ رهائشي عمارتن جا منفرد انداز ٺاهيا ويا. اهي اڪثر ڪري ڪاٺ جي نقاشي سان سينگاريا ويندا آهن ۽ پٿر يا ڌاتو جي مجسمن سان ليس هوندا آهن. ديوارن، طومارن ۽ مخطوطن تي مذهبي تصويرون مليون آهن. موسيقيءَ سان گڏ ڊرم، جھاز، واءُ جا آلات، ۽ ڪڏهن ڪڏهن گانا، ڪيترن ئي تہوارن ۽ رسمن ۾ ناگزير آھي. گهڻو ڪري هنر مردن طرفان مشق ڪيو ويندو آهي.

دوائون. بيماري خراب شين سان منسوب ڪئي وئي آهي، مادر ديوي جي خراب خواهش، جادوگري، حملو، قبضو يا مافوق الفطرت جو ٻيو اثر، سيارن جي غلط ترتيب، برائي منتر، ۽ سماجي ۽ ٻين بي ترتيبي، گڏوگڏ قدرتي سببن جهڙوڪ خراب کاڌو. ، پاڻي، ۽ آبهوا. ماڻهو ٻنهي جديد سهولتن ۽ روايتي طبي عملدارن ڏانهن رجوع ڪن ٿا. بعد ۾ شامل آهن جھر ڦوڪ (يا ڦو ڦا ) يايما (اڃا ڪرڻ وارو)، ويديا (طبي ماڻهو)، kavirāj (ايورويدڪ ڊاڪٽر)، دائيون، حجام ذات جا هڏا مقرر ڪندڙ، ٻڌ ڌرم ۽ هندو پادرين، ۽ ديا ويڪيمھا (هڪ قسم جو شمن). علاج جي مشهور طريقن ۾ شامل آهن برش ڪرڻ ۽ جسم ۾ خراب شين کي اُڇلائڻ ( phu phā yāye )، پڙهڻ يا منتر (منتر) ڳنڍڻ، پيش ڪرڻمافوق الفطرت يا ديوتا، ۽ مقامي جڙي ٻوٽين ۽ ٻين دوائن جو استعمال.

موت ۽ بعد جي زندگي. اهو مڃيو وڃي ٿو ته مقتول جي روح کي مردن جي اولاد پاران ڪيل پوسٽ مارٽوري رسمن جي سلسلي ذريعي ان جي مناسب جاءِ ڏانهن موڪليو وڃي. ٻي صورت ۾، اهو هن دنيا ۾ هڪ نقصانڪار پريت جي حيثيت ۾ رهي ٿو. 4> بعد جي زندگي بابت ٻه نظريا، هڪ جنت ۽ دوزخ ۽ هڪ ٻئي جي پيدائش، گڏ آهن. سٺي يا خراب بعد جي زندگي حاصل ڪرڻ جو دارومدار ان شخص جي قابليت تي آهي جيڪو جيئرو رهڻ دوران گڏ ڪيو ويو ۽ رسمن جي مناسب ڪارڪردگي تي. مرڻ وارن کي به پوڄا ڪئي ويندي آهي ۽ ابن ڏاڏن جي پرورش ڪئي ويندي آهي.