ETNONIMY: Emereñon, Emerilon, Emerion, Mereo, Mereyo, Teco

Około 100 pozostałych Emerillon żyje w osadach w Gujanie Francuskiej nad Camopi, dopływem rzeki Oiapoque i nad Tampok, dopływem Maroni (odpowiednio w pobliżu Brazylii i Surinamu) i mówi językiem należącym do rodziny Tupí-Guaraní.

Pierwsze wzmianki o kontakcie między Emerillon a Europejczykami pojawiają się na początku XVIII wieku, kiedy Emerillon znajdowali się w przybliżeniu w tym samym regionie, który zamieszkują obecnie. Nie wiadomo, gdzie mogli mieszkać przed migracją do Gujany Francuskiej. W 1767 r. odnotowano, że ich populacja wynosiła od 350 do 400 osób i mieszkali w wioskach na lewym brzegu Maroni. Byli nękani.przez Indian Galibí, którzy chwytali kobiety i dzieci, aby sprzedawać je jako niewolników w Surinamie.

Wcześni obserwatorzy pisali, że Emerillon byli bardziej koczowniczy niż inni Indianie z tego obszaru: głównie myśliwi, Emerillon uprawiali tylko tyle manioku, aby zaspokoić swoje podstawowe potrzeby. Ponieważ nie uprawiali bawełny, robili swoje prymitywne hamaki z kory. Produkowali jednak tarki do manioku na handel. W XIX wieku zostali osłabieni przez działania wojenne do tego stopnia, że służyli Oyampik,Pod koniec XIX wieku Emerillon nawiązali bliskie stosunki z kreolskimi poszukiwaczami złota, choroby epidemiczne zmniejszyły ich liczebność i znacznie się zaakulturowali, mówiąc po kreolsku i nosząc zachodnie ubrania. Mieli broń, którą nabyli od poszukiwaczy w zamian za mąkę wytwarzaną z manioku, który uprawiali.ich ogrody.

Prawie 100 lat później około 60 ocalałych Emerillon opisywano jako będących w bardzo złym stanie zdrowia. Kilku dorosłych cierpiało na rodzaj paraliżu, a śmiertelność niemowląt była wysoka. Ich największe problemy wynikały z taniego rumu, który poszukiwacze dostarczali im w zamian za mąkę z manioku. Emerillon byli apatyczni, a nawet ich domy były niedbale zbudowane. Po straciePod koniec lat 60. poszukiwacze opuścili Emerillon i zaczęli korzystać z opieki medycznej w klinice na posterunku Indian francuskich. Handel podupadł, ale za pośrednictwem posterunku Indianie wymieniali mąkę z manioku i rękodzieło na towary z Zachodu.

Ze względu na spadek liczebności, Emerillon nie byli w stanie utrzymać swojego ideału prawidłowego małżeństwa, preferując małżeństwo z kuzynem krzyżowym. Chociaż nadal zasadniczo odrzucali małżeństwa poza plemieniem, wiele dzieci było potomstwem związków międzyplemiennych. Kilka rodzin wychowywało również dzieci, których ojcowie byli Kreolami. Emerillon akceptują dużą różnicę wiekumiędzy małżonkami; nie tylko stary mężczyzna może poślubić młodą dziewczynę, ale niektórzy młodzi mężczyźni poślubiają również starsze kobiety. Poligynia jest nadal powszechna; jedna społeczność licząca 19 osób składała się z mężczyzny, jego dwóch żon, ich dzieci oraz syna mężczyzny z jego żoną i jej pół-kreolską córką. Couvade jest nadal przestrzegane: mężczyzna powstrzymuje się od jakiejkolwiek ciężkiej pracy przez osiem dni po urodzeniu dziecka.

Niewiele wiadomo o kosmologii Emerillon, choć mają oni szamanów, a ich przywódcy, z których jeden otrzymuje pensję od francuskiego rządu, cieszą się niewielkim prestiżem.

Domy z wczesnego okresu historycznego były typu ula, a ostatnio budowano je w innych stylach. Obecne domy Emerillion są prostokątne, otwarte z trzech stron, ze spadzistym dachem z liści palmowych i podłogą uniesioną 1 lub 2 metry nad ziemią. Do domu wchodzi się po drabinie wyciętej z pnia drzewa. Umeblowanie składa się z ławek, hamaków i kupionych w sklepie moskitier.

Koszykarstwo obejmuje produkcję zapalenie końcówek (prasy do manioku), sita, wachlarze, maty o różnych rozmiarach i duże kosze do przenoszenia. Czółna są wykonane z jednego dużego pnia drzewa wydrążonego przez ogień. Łuki mają do 2 metrów długości i są wykonane zgodnie ze stylem wspólnym dla wielu grup Guianas. Strzały są tak długie jak łuki i obecnie mają zwykle stalowy grot. Emerillon nie używają już dmuchawki i nie wytwarzają ceramiki.

Podstawą utrzymania jest ogrodnictwo, łowiectwo i rybołówstwo, podczas gdy zbieractwo jest działalnością drugorzędną. Gorzki maniok jest podstawą; Emerillon uprawia również kukurydzę (czerwoną, żółtą i białą), słodki maniok, słodkie ziemniaki, ignamy, trzcinę cukrową, banany, tytoń, urucú (czerwony barwnik pochodzący z Bixa orellana Wśród grup skupionych wokół posterunku francuskich Indian w Camopi każda rodzina zajmuje się karczowaniem pól o powierzchni od 0,5 do 1 hektara. Karczowanie i zbiory są wykonywane przez grupy robocze: mężczyźni współpracują przy karczowaniu pól, a kobiety przy zbiorach. Emerillion włącza do tych grup roboczych Oyampików, którzy również mają wioski na posterunku.

Mężczyźni łowią głównie za pomocą łuków i strzał, ale czasami za pomocą haków i linek lub trucizny. Dawniej Emerillon używali aborygeńskiej formy haka, pułapek, sieci i włóczni. Transport odbywa się za pomocą czółen i kory kajakowej.

Główną bronią myśliwską jest dziś strzelba. Emerillon tradycyjnie używali łuków i strzał, a także włóczni, harpunów i pułapek. Z pomocą wyszkolonych psów Emerillon polowali na aguti, pancerniki, mrówkojady (zabijane raczej dla skór niż dla mięsa), pekari, jelenie, manaty, małpy, wydry, leniwce, tapiry i kapibary.teraz hodują je specjalnie na handel, wymieniając je z Wayana na koraliki.

Emerillon zbierali także dzikie owoce, miód, owady, gady, śliwki, kapustę palmową, guawy, grzyby, orzechy brazylijskie i słodką fasolę.

Nawet gdy ich populacja była większa, Emerillon żyli w małych wioskach, zwykle liczących od 30 do 40 osób, a rzadko nawet 200. Wioski były często przenoszone z powodu wielu czynników: wyczerpania gleby, działań wojennych, konieczności handlu i kilku zwyczajowych powodów do opuszczenia wioski (takich jak śmierć mieszkańca). Wioski znajdowały się w pewnej odległości od rzek, aby można było w nich zamieszkać.Politycznie niezależna wioska znajdowała się pod przywództwem wodza i, rzadziej, rady. Wojny międzyplemienne były dość powszechne. Wojownicy byli uzbrojeni w łuki i strzały (które czasami były zatrute), włócznie, tarcze i maczugi, ale prawie nigdy w strzelby. Emerillon wyruszał na wojnę, aby zemścić się za wcześniejsze ataki i zdobyć jeńców i niewolników; jeńcy byli uzbrojeni w broń palną i broń białą.Mężczyźni często poślubiali córki swoich porywaczy. Emerillon praktykował kanibalizm jako środek zemsty.

Rytuały dojrzewania sygnalizowały zbliżające się małżeństwo. Chłopcy byli poddawani mękom pracy, a dziewczęta były odosobnione i musiały przestrzegać tabu żywieniowego.

Zmarli, owinięci w hamaki i umieszczeni w drewnianych trumnach, są chowani wraz z ich osobistymi rzeczami.

Bibliografia

Arnaud, Expedito (1971). "Os indios oyampik e emerilon (Rio Oiapoque). Odniesienia do przeszłości i teraźniejszości". Boletim do Museu Paraense Emílio Goeldi, n.s., Antropologia, nr 47.

Coudreau, Henry Anatole (1893). Chez nos indiens: Quatre années dans la Guyane Française (1887-1891). Paryż.

Hurault, Jean (1963). "Les indiens emerillon de la Guyane Française". Journal de la Société des Américanistes 2:133-156.

Métraux, Alfred (1928). La civilisation matérielle des tribus tupí-guaraní. Paryż: Paul Geutner.

Renault-Lescure, Odile, Françoise Grenand i Eric Navet (1987). Contes amérindiens de Guyane. Paryż: Conseil International de la Langue Française.

NANCY M. FLOWERS